ISO-TS 16949
با وجود آنكه استانداردهای سری ISO 9000 به دلیل ماهیت مستقل خود، برای بسیاری از نهادها به عنوان پایه و اساس ساخت سیستم مدیریت كیفیت قرار گرفته، اما برخی از حوزه های اقتصادی به خصوص، مانند صنایع خودرو، كه علاقه بیشتری به برآورده شدن خواسته های كیفی خود دارند اقدام به تدوین الزامات ویژه خود نموده اند و اجرای این خواسته ها را برای تامین كنندگان خود الزام نموده اند.
ISO/TS 16949
با وجود آنكه استانداردهای سری ISO 9000 به دلیل ماهیت مستقل خود، برای بسیاری از نهادها به عنوان پایه و اساس ساخت سیستم مدیریت كیفیت قرار گرفته، اما برخی از حوزه های اقتصادی به خصوص، مانند صنایع خودرو، كه علاقه بیشتری به برآورده شدن خواسته های كیفی خود دارند اقدام به تدوین الزامات ویژه خود نموده اند و اجرای این خواسته ها را برای تامین كنندگان خود الزام نموده اند.
از آنجا كه تعداد این الزامات سبب بروز مشكلاتی در خصوص ارزیابی مكرر خواسته های متفاوت برای قطعه سازان طرف قرارداد , خودرو سازان مختلف شده است . بررسی ها برای حل این مشكل منجر به تشكیل گروه كاری بین المللی صنعت خودرو (IATF) گردید كه این گروه كاری با همكاری كمیته فنّی 176 سازمان بین المللی استاندارد (ISO ) اقدام به یكپارچه سازی الزامات خودروسازان جهان گردید. ماحصل این تلاش انتشار مشخصه فنی ISO/TS 16949 در تاریخ 01/03/1999 گردید. در تدوین این مشخصه فنی مراجع ذیل به كار گرفته شده است:
- سری استانداردهای بین المللی مدیریت كیفیت ISO 9000
- نظامنامه های مرجع IATF در مورد ISO/TS 16949
- نظامنامه های مرجع خودروسازان آمریكایی ( سری QS 9000 )
- نظامنامه های مرجع خودروسازان ایتالیایی ( سری AVSQ)
- نظامنامه های مرجع خودروسازان فرانسوی ( سری EAQF)
- نظامنامه های مرجع خودروسازان آلمانی ( سری VDA)
چون طبق قواعد ISO انتشار یك استاندارد بین المللی نیاز به طی تشریفات خاصی دارد، در موارد كه به دلیل نیاز به بازار به وجود یك مدرك لازم است مدرك سریعتر در اختیار قرار گیرد سازمان ISO اقدام به انتشار یك مشخصه فنّی (Technical Specification) می نماید و آن را با علامت ISO/TS منتشر می نماید. یك ISO/TS پس از انتشار ظرف سه سال مورد بررسی و بازنگری مجدد قرار می گیرد كه مـاحصل این كار بازنگری سال 2009 این مشخّصه فنّــی و انتشار ISO/TS 16949 می باشد.
با توجّه به استقبال صنعت خودرو از این مشخصه فنّی و پذیرش آن توسط خودروسازان عضو IATF امروزه سیستم كیفیت بر مبنای ISO/TS 16949 رایجترین الگوی سیستم مدیریت كیفیت در جهان می باشد بازنگری سوّم این مشخصه فنی بر اساس الزامات ISO 9001:2008 و بر اساس رویكرد فرآیندی تدوین شده و حتی خودروسازان آمریكایی اعلام نموده اند كه این مشخصه فنّی به عنوان الزامات آنها نیز قابل قبول است. به كارگیری مشخّصه فنّی ISO/TS 16949 در حال حاضر توسط اکثر شرکت های خودرو ساز ایرانی نیز الزام شده و این گروه خودرو سازی الزامات خود را تحت عناوین خاص به خود و با افزودن الزمات خاص خود منتشر كرده است.
مزایای بكارگیری استاندارد:
- انطباق كامل با استاندارد ISO 9001:2000 و قابلیت تلفیق به خصوص برای واحدهای تولیدی كه هم برای صنعت خودرو و هم خارج از آن فعالیت می نمایند
- قابلیت انطباق و سازگاری با استاندارد مدیریت کیفیت و زیست محیطی
- استقرار یك سیستم مدیریت كیفیت فرآیند گرا كه متضمن ایجاد بهبود مداوم در سازمان و حركت به سمت مدلهای TQM و تعالی سازمان است.
- پذیرش این سیستم توسط گروه های خودرو سازایران
- قابلیت انطباق سیستم با الزامات خودرو سازان ایرانی دیگر (ایران خودرو، سایپا، كرمان خودرو و...)
- استفاده از مزایای عمومی سیستمهای مدیریت كیفیت.
دامنه كاربرد:
با توجه به موارد مندرج در مشخصة فنّی ISO/TS 16949 این الزامات با هدف جلوگیری از ممیزیهای مكرر/ مختلف مراجع صدور گواهینامه و ایجاد یك رویكرد واحد در مورد سیستمهای مدیریت كیفیت سازمانهای تولید كننده و تامین كننده قطعات خودرو تدوین شده است. این مشخصه قبلی برای محلهایی از سازمان كه در آنجه قطعات مشخص شده توسط مشتری برای تولید و یا خدمات پس از فروش ساخته می شوند كاربرد دارد. بخشهای پشتیبان (مانند مراكز طراحی، دفتر مركزی و مراكز توزیع) به عنوان بخشی از سازمان ممیزی می شوند ولی نمی توانند به تنهایی گواهینامه دریافت نمایند این مشخّصه فنّی می تواند برای زنجیره تامین خودرو سازی نیز استفاده شود.
جهت دریافت اطلاعات بیشتر و خدمات مشاوره، استقرار و اجرای سیستم فوق با شرکت سامان گستران صانع تماس حاصل نمایید.
